TPP dừng ký kết vì thủ tướng Canada không đến họp

Một điều dễ hiểu hay là bất ngờ lớn khi TPP phải tạm dừng ký kết vì thiếu sự có mặt của phía Canada?

Theo phân tích của nhiều nhiều gia, một phần do ảnh hưởng từ việc Mỹ rút khỏi TPP từ trước, cộng thêm lợi ích quốc gia chưa hài hòa với các điều kiện trong thỏa ước nên thủ tướng Canada đã chần chừ, sự vắng mặt của ông trong phút cuối tại TPP hôm qua chính là minh chứng. Dự đoán kết quả sắp tới của TPP sẽ là gì?

Để hiểu hơn về tình hình cũng như rõ hôn viễn cảnh TPP 11 ra sao, mời đọc bài "Chưa ký được TPP 11 vì Thủ tướng Canada không dự họp" đăng trên VnExpress như sau:

Lãnh đạo Canada không xuất hiện vào phút chót do còn lưỡng lự vài điều khoản nên lễ ký TPP 11 đã không diễn ra như dự kiến.

Trao đổi với VnExpress, một lãnh đạo Bộ Công Thương cho biết phía Canada, Thủ tướng Justin Trudeau đã không tới dự cuộc họp về TPP của các nhà lãnh đạo theo kế hoạch ban đầu. Vì thế, chưa có cam kết nào về Hiệp định thương mại xuyên Thái Bình Dương TPP 11 được ký.


Đến 19h30, ông Trần Tuấn Anh - Bộ trưởng Công Thương xác nhận với VnExpress thông tin trên. Vị này cũng nói thêm: "Cuộc họp về TPP giữa các Bộ trưởng đang diễn ra". Tại cuộc họp này, đai diện Canada cũng tham dự và các Bộ trưởng chờ đợi được nghe Bộ trưởng nước này giải thích về việc chưa chốt tham gia vào TPP 11.

Đến khoảng 22h30, cuộc họp kết thúc. Các Bộ trưởng nhanh chóng ra xe rời đi và không bình luận gì thêm về diễn biến cuộc họp. 

Trước đó, cùng ngày, Bộ trưởng Ngoại giao Chile lại tiết lộ các nước chưa đạt thỏa thuận do yêu cầu của Canada với vấn đề sở hữu trí tuệ và Internet.

Trong một buổi họp báo khác vào chiều tối của Nhật, trả lời các câu hỏi về TPP của phóng viên, Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản - Taro Kono cho biết ông không nắm được thông tin, chưa thể đưa ra bình luận nào và đề nghị mọi người không đặt câu hỏi về vấn đề này.

Ngày 9/11, Bộ trưởng 11 nước tham gia TPP đã họp nhiều phiên để đạt được một thỏa thuận mới, bất chấp việc không có Mỹ. Có thời điểm, trong khi Bộ trưởng Kinh tế Nhật Bản - Toshimitsu Motegi cho biết các nước “đã đạt thỏa thuận trên nguyên tắc”, Bộ trưởng Thương mại Canada - Francois-Philippe Champagne lại viết trên Twitter rằng “chưa có một thỏa thuận TPP nào trên nguyên tắc cả”.

Theo dự kiến, 13h45 chiều 10/11, lãnh đạo các nước TPP cũng họp bàn vấn đề này, và một cuộc họp báo cũng được tổ chức vào 15h30 tại Trung tâm Báo chí Quốc tế ở Đà Nẵng. Tuy nhiên, cuộc họp báo này đã không diễn ra.

Cả Mexico và Canada đang phải tái đàm phán Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) với Mỹ. Canada là nền kinh tế lớn nhì TPP 11, sau Nhật Bản. Trước đó, họ từng cho biết không vội hồi sinh TPP.

Một trong các lựa chọn đang được các nước TPP thảo luận là ngừng thực hiện một số điều khoản từ hiệp định ban đầu, nhằm tránh việc đàm phán lại, và dễ thuyết phục Mỹ quay trở lại sau này, các quan chức cho biết.

Hội nghị là nơi nhiều phía cùng ngồi lại với nhau để tìm ra một ý thống nhất, nhưng mỗi bên một ý và ở đây tại TPP 11 này, các quốc gia sẽ có mưu cầu lợi ích riêng. Điều quan trọng là tìm ra tiếng nói chung trong việc hợp tác thương mại mà các bên đều có lợi tương đương. Vì thế, chuyện thủ tướng Canada chưa đặt bút ký cũng chẳng có gì lạ, việc bây giờ là tìm ra con đường mà tất cả các bên có thể đồng ý và thống nhất.